Teşvik Ödülü 3
Adil Alper Coşkun (Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü)
Burcu Gunay (Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü)
Selim Niels Guner (Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü)
Emine Kirman (Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü)
Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Adil Alper Coşkun (Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü)
Burcu Günay (Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü)
Selim Niels Güner (Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü)
Emine Kirman (Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü)
Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Mimari Rapor
Dinamik, modüler ve gelişebilen sistem
Tasarımda sürdürülebilirlik ve çevresel veriler temel alınarak, Çelik taşıyıcı sisteme eklenebilen modüler mekan birimlerinin bir araya getirilmesiyle, kent ölçeğinde bir yapı oluşturmak amaçlanmıştır. Yapı elemanlarının seri üretime uygunluğu , belirlenen tasarım ilkeleri arasındadır. Mekânsal birimlerin farklı kotlarda strüktürel sisteme takılmasıyla, aynı mimari dil içinde çeşitlilik sağlanması, değişebilen ve gelişebilen bir sistem oluşturulması hedeflenmiştir. Yapı sistemi arazi, çevre ilişkisi, kullanım alanı, fonksiyon, özel - yarı özel ve genel kullanım alanları gibi değişkenlere bağlı olarak şekillenip ihtiyaç duyulduğunda eklenip çıkarılabilecek şekilde tasarlanmış, yapı sisteminin düşey ve yatayda büyüyebilirdik Çelik sistemin önemli bir avantajı olarak düşünülmüştür. Sistemin düşey taşıyıcı çekirdekleri, gün ışığının mekan birimlerine erişimini ve mekânsal derinliği sağlayıp acık alanlar oluşturmaktadır. Aynı zamanda, bu acık alanların kütlesel etkiyi azaltarak yapıya hafif bir görünüm kazandırması ve birimler arasında hava dolaşımı sağlanarak sıcak iklime uyumlu bir sistem üretilmesi amaçlanmıştır.
Tasarım kararları
Mersin Çağdaş Sanat Merkezi’nin amacı, Mersin’in en önemli caddelerinden olan Kuvayı Milliye Caddesi’nde resmi yapılar arasında kalan boşlukta bir sanat odağı oluşturmaktır. Yapı alanı çevresinde, resmi ve özel çalışma alanı yoğunluğuna karşın, hiçbir sosyal etkinlik alanının bulunmayışı büyük bir eksiklik olarak görülmüş ve bu eksikliğin giderilmesi amaçlanmıştır. Yapı, Mertim (Taksim International Group Hotel, 52 katlı) ve Defterdarlık (30 katlı) yapıları arasında kalan alanda kendi kamusal alanını oluşturarak kentliyi içine alan bir sanat odağı oluşturma fikrini öne sürmektedir. Özellikle Defterdarlık yapısının cephe açıklığıyla yapının tasarımında mekânsal acık alan akışkanlığı sağlanması ve bir kamusal alan oluşturulması amaçlanmıştır. Acık alanların üst katlarda da devam ettirilmesiyle, dinamik ve çevresiyle bütünleşen bir yapı oluşturulması düşünülmüştür. Yapı zemininde oluşturulan yarı acık mekanlar, yapının kullanılmadığı zamanlarda bile, açıkhava sergisi, gösteri gibi sosyal aktiviteleri de barındırabilecektir. Sanat merkezinde önerilen mekânsal birimler acık dolaşım elemanlarıyla birbirine bağlanmaktadır. Doğu cephesinde konumlanan dolaşım ağı yapının boşluklu olması sayesinde Kuvayı Milliye Caddesi’nden algılanmaktadır. Mersin, Akdeniz ikliminin hakim olduğu , kış aylarının oldukça ılık, yaz aylarının ise çok sıcak geçtiği bir kenttir. Bu sebeple yapının tümü (yatayda ve düşeyde) acık bir sistem olarak tasarlanıp hava dolaşımına izin vermesi amaçlanmıştır. Hava sıcaklığından korunmak amacıyla, üst kotta kullanılan güneş kırıcı çatı sisteminin, yaşam birimlerini ve dolaşım aksını kapsayarak bir gölgelik oluşturması amaçlanmıştır.
Mühendislik Raporu
Yarışmanın konusu olan Mersin Candaş Sanatlar Merkezi, Çelik taşıyıcı sisteme eklenebilen modüler mekan birimlerinin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş ve gelecekteki ihtiyaçları karşılamak üzere, yeni birimleri de taşıyacak şekilde tasarlanmıştır. Tasarım aşamasında, “Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik (DBYBHY) - 2007”, “TS 648 - Çelik Yapıların Hesap ve Yapım Kuralları”, “TS 498 - Yapı Elemanlarının Boyutlandırılmasında Alınacak Yüklerin Hesap Değerleri” esas alınmıştır. Deprem yükleri Z3 zemin sınıfı ve 3. derece deprem bölgesi için hesaplanmıştır. Yapının analizleri SAP2000 adlı yazılımla gerçekleştirilmiştir. Yapıda kullanılan kesitlerin standartlara uygunluğu yine bu programla kontrol edilmiştir. Mimari talepler esas alınarak şekillendirilen ana taşıyıcı, esas olarak aralarında havada asılı kütleleri taşıyacak şekilde konumlandırılmış 5 adet ters U’dan oluşmaktadır (bkz. mimari çizimler). Daha sonra, bu 5 ana taşıyıcı en üst katta yine Çelik borularla birbirine bağlanarak aynı anda çalışması sağlanmıştır. Taşıyıcı sistem, ileride eklenecek başka modüllerin yarattığı talebi karşılamak amacıyla, kasıtlı olarak daha yüksek kapasitede tasarlanmıştır. Bahsi gecen ana taşıyıcıların her birinin açıklığının 2,5 m olması ve kolonları oluşturan D 323x12 boyutlu boruların her katta D 127x8,8 boyutlu borularla yatayda ve diyagonal olarak desteklenmesi, yapının her iki yönde yanal rijitliğini artırmada büyük rol oynamıştır. Yine de, yapının birincil modunu düşürmek için, gereken yerlerde dolaşımı aksatmayacak şekilde ters V diyagonaller kullanılmıştır. Türkiye şartları göz önüne alındığında, kaynak işçiliği konusunda kalifiye eleman bulmanın zorlukları dikkate alınarak, sahada kaynaklı birleşim yapımı olabildiğince sınırlandırılmıştır. Bunun yerine, bağlantı noktalarına önceden fabrika şartlarında kaynatılmış ek yerlerinin kullanılması düşünülmüştür (bkz. mimari çizimler). Aynı zamanda, bahsi gecen montaj şekliyle inşaat surecinin hızlandırılması hecelenmiştir. Döşemelerin taşınması için, kiriş olarak 260x260x12 boyutunda kutu profil kullanılması uygun görülmüştür. Bu kirişler üzerine oturacak döşemenin de Çelik trapezoid levhalarla taşıtılması düşünülmüştür. Taşıyıcı yapının zemine moment aktaracak şekilde bağlanması için, her taşıyıcı ayağın altına donatılı beton dökülmesi ve ayakların her birinin 30 cm uzunluğunda ve 2,5 cm kalınlığında 8 adet Çelik kancayla betonarme kütleye bağlanması planlanmıştır. Yapının ana taşıyıcı sistemi, bütünüyle, Borusan Mannessmann güçlendirilmiş Çelik yapı ve sanayi profilleri kullanılarak tasarlanmıştır.