Teşvik Ödülü 2
Onur Atay (Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü)
Anıl Eren İpek (Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü)
Caner Uzun (Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü)
Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Onur Atay (Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü)
Anıl Eren İpek (Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü)
Caner Uzun (Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü)
Orta Doğu Teknik Üniversitesi
Mimari Rapor
Ankara’da Cinnah Caddesi üzerinde, Afganistan Büyükelçiliği karşısındaki Botanik Park’ın başlangıç kotu, yapı için düşünülen alandır. Botanik Park’ın saklı yapısını bozmadan vadiye bir bakış atabilme olasılığı, yapının çelikle oluşturulacak şemasına yol göstermiştir. Park’ın vadi içindeki konumu, civardaki büyükelçiliklerin etrafından sakınan yapısının bir benzeri ve hatta metaforik olarak eşi gibidir. Bu istemsiz tavır, yaratılacak mekânın yardımıyla engellenebilir; Botanik Park normalde sahip olmadığı bir “rıhtım”a bu şekilde kavuşabilir düşüncesiyle yola çıkılmıştır. Bu rıhtım sayesinde vadiye panoramik bir bakış atılabilir. Saptanan problem, tanımlanmış kapalı bir kamusal mekân içinden açık bir kamusal mekâna bağlanma yoluyla çözülebilir. Botanik Park’ın yerleştiği vadi ve çevresi, ihtiyaç duyulan sosyal mekân potansiyeline sahiptir. Ancak büyükelçilikler ve diğer resmi kullanıma açık yapıların dominasyonu bu potansiyelin kullanımına izin vermemektedir. Bu noktada, Ankara’nın da çoklukla ihtiyaç duyduğu bir modern sanat merkezinin yerleştirilebileceği uygun boşluk saptaması yapılmış ve yapının önerisi bu yönde şekillenmiştir. Atakule’nin yarattığı nirengi, şehir içinde yaya ve araç trafiği yönelimi açısından çalışıyor olsa da, Atakule ilk zamanlarda sahip olduğu yapısal önemini yitirmiş ve insanları civara çekme açısından yetersiz kalmıştır. Botanik Park ile bütünlük içerisindeki vadi, arz ettiği önem açısından oldukça niteliklidir. Ancak gerek vadiye iniş, gerekse bu bölgenin tanımlanması açısından yaratılmış olan dıştaki yeşil bantlar yetersizdir. Bu noktada oluşturulacak olan yapı, hem vadiyi tanımlama, hem de vadiye bakacak olan bir konsol sayesinde Botanik Park’ı yüceltebilecek bir bağlamda düşünülmüştür. Yapı yarı konsol vadiye bakacak, yarı düzayak da araziye oturacaktır. Çelik yapılaşma Atakule’ye de atıf yapabilecek şekilde dikey ve uzun bir makas strüktür yardımıyla şekillenir. Saptandığı üzere, çevredeki sosyal mekân azlığı, yapının fonksiyonel sistematiğini oluşturur. Parka açık bir kafeterya, konsol hacim içerisinde 300 m2’lik bir sergi salonu ve konferanslar ile oda orkestralarına da ev sahipliği yapabilecek 150 m2’lik bir oditoryum yapı için düşünülmüş kısımlardır.
Mühendislik Raporu
Taşıyıcı sistem, projenin mimarisinin kavramsal gerekliliği ve işlevsel mekân kurgusu ön plana alınarak şekillendirilmiştir. Bununla birlikte, mimari ise çeliğin yaratıcı, ekonomik ve etkili kullanımını birincil amaç olarak güder. Taşıyıcıların şekillendirilmesi ve boyutlandırılmasında TS498 (Y.E.B.A.Y.H.D.) esas alınmıştır. Deprem yüklerinin hesaplanması ve tasarıma dahil edilmesinde D.B.Y.B.H.Y. 2007 esasları uygulanmıştır. Yapısal yüklerinin hesabında hareketli yükler katta 5 kN/m2, rüzgâr yükü 0.4 kN/m2 ve malzeme ağırlıkları ise kataloglardan alınarak hesaplarda kullanılmıştır. Bu girdiler ışığında taşıyıcının kritik bölgelerinde oluşacak yükler SAP2000 bilgisayar programı üzerinden hesaplanıp kurgulanmıştır. Kısa şekliyle yapının taşıyıcısı 7.5 m arayla yerleşen üç ana makas kiriş şeklinde tanımlanabilir. Kiriş kesitleri ve malzeme ebatları kritik noktalarda oluşan momentlere göre tekrar tekrar hesaplanmıştır. En uygun malzeme, kesit ve detaylar tasarlanmıştır. Bu ana makaslar, aynı zamanda döşemeleri de taşıyan çelik “I” profillerle birleştirilip, sistemin bir bütün halinde çalışması sağlanmıştır. 20 metrelik konsol olarak çalışan sergi kütlesi, halihazırda hafif olan cam ve 2.5 mm et kalınlığı ve 70 mm çapında çelik Borusan konstrüksiyon boruları ile taşınan düz çatıdan oluşur. 40x40x2 mm ve 50x50x3 mm’lik çelik Borusan kare profilleri döşemelerde, pencere doğramalarında, teras katında ve merdiven kenarlarında korkuluk için uygun malzeme olarak görülmüştür. Buna ilaveten ana makasları oluşturan “L” 100x100x12 mm çelik profil ve 30 mm çelik sac cam kütlenin oluşturduğu karşı momenti dengelemek amacıyla tasarımda kullanılmıştır. Oditoryumun çatısını oluşturan teras zemini, birleşim detayları incelikle çözülerek yığma tuğla duvara taşıtılmıştır. Kafeterya kısmının tuğla örtüsü ve gökyüzüne uzanan çelik makas, konsolda oluşan momente karşı moment oluşturabilme amacıyla işlevine uygun olarak tasarımda yer almıştır. Sözü edilen sistem kesiti 3 numaralı paftada da bulunmaktadır.
Projede Kullanılan Malzemeler:
• 40x40x2 mm’lik çelik Borusan kare profilleri
• 50x50x2 mm’lik çelik Borusan kare profilleri
• 70 mm çapında, 2 mm et kalınlığında çelik Borusan boruları
• 60x60x6 mm “L” çelik profilleri
• 100x100x12 mm “L” çelik profilleri
• 200x90 mm’lik “I” çelik profilleri
• 4 mm’lik çiftcam • 40 ve 30 mm’lik ısı izolasyon malzemeleri
• 10 mm granit zemin döşemesi
• Poliüretan, ısı yalıtımlı çatı Panelleri