Haber

TMMOB MİMARLAR ODASI KAHRAMANMARAŞ DEPREMLERİ TESPİT ve DEĞERLENDİRME RAPORU YAYIMLANDI

TMMOB Mimarlar Odası, 10 ilimizi etkileyen depremler sonrasında “6 Şubat 2023 Depremleri Tespit ve Değerlendirme Raporu”nu yayımladı. Mimarlar Odası yaşanan depremlerin ardından gerçekleşen yıkımların nedenlerini sıraladı.

Yapısal Hasarların Nedenleri

11-16 Şubat 2023 tarihleri arasında, Mimarlar Odası Merkez Yönetim Kurulu tarafından oluşturulan heyet tarafından bölgede yerinde yapılan inceleme ve tespitler yıkımların nedenlerine ışık tuttu. Sözcü tarafından derlenen raporda, kentsel alanlarda yaşanan yapısal hasarların başlıca nedenlerinin, geçmişte yaşanan deprem hasarlarına benzer biçimde olduğu vurgulanarak şöyle sıralandı;

Afet verileri dikkate alınmaksızın yapılan imar planları ve plan tadilatları,

İmar affı yoluyla kaçak yapılaşmanın teşvik edilmesi, imar kurallarına aykırı proje ve uygulamalar, kaçak yapılar,

Tarım arazilerinin ve taşıma kapasitesi düşük zeminlerin yapılaşmaya açılması,

Nitelikli mimarlık, mühendislik ve planlama hizmetlerinin yapı üretim ve denetim sürecinden dışlanması,

Mesleki uzmanlık alanlarında teknik eleman yetersizliği ve denetim eksikliği,

Yapı-zemin ilişkisinin kurulamaması, yapının yüküne uygun olmayan zeminlerde inşaat yapılması,

Yüksek katlı yapılarda yapı yükünün artırılarak zemin-yapı ilişkisinin bozulması,

Zemin sıvılaşması,

Uygun temel seçimi yapılmamasından kaynaklanan hasarlar,

Sismik yükleri dikkate almayan mimari ve taşıyıcı sistem tasarımlarının yapılması,

Hatalı malzeme seçimi, işçilik ve uygulamalar,

Düşük beton kalitesi,

Düz donatı kullanımı ve yetersiz donatı sayısı,

Gereken önlemler alınmadan asmolen ve kirişsiz döşemelerin kullanılması,

Kullanım sürecinde yapılan müdahalelerden oluşan hasarlar,

Yapıların giriş-zemin katlarında yer alan ticari fonksiyonlar (market, galeri, ofis vb. işlevler) nedeniyle yapılan tadilatlar, geniş açıklıklar, asma katlar ve farklı kat yükseklikleri nedeniyle yumuşak kat ve kısa kolon etkisinin oluşması,

Bitişik yapı düzeninde gerekli düzenlemelerin yapılmaması nedeniyle çekiçleme etkisinin ortaya çıkması.

Bölgede Yapılması Gerekenler

Raporda yapısal hasara ve kayıplara neden olan bu uygulamalardan vazgeçilmesi gerektiği vurgulandı ve deprem sonrası iyileşme sürecinde yapılması gerekenler şöyle özetlendi:

Mimarlar Odası, TMMOB'ye bağlı ilgili meslek odaları ile yerel ve merkezi idarelerin; bölgeye yönelik inceleme ve çalışmalarını iş birliği ve koordinasyon içinde sürdürmesinin sağlanması,

Bölgede yaşanan olumsuzluklar ve deneyimler dikkate alınarak afet yönetimi ve koordinasyonunun nitelikli hale getirilmesi,

Geçmişte yaşanmış olan tüm afetlerin deneyim ve birikiminin, ilgili kuruluşların kurumsal hafızasının gelecek nesillere aktarılması için çalışmalar yürütülmesi,