Van'da 23 Ekim 2011'de 7,2, 9 Kasım 2011'de de 5,6 şiddetinde deprem oldu. Resmi rakamlara göre toplam 644 insammızı kaybettik ve 2 binin üzerinde de yaralımız oldu. 252 vatandaşımız enkazdan sağ olarak kurtarıldı. Yine resmi kayıtlara göre 35 binin üzerinde oturulamayacak konut, kayıtlara geçti. Bölgenin coğrafi yapısı ve iklim şartları dolayısıyla bu ağır tabloda ilk ihtiyaç çadır ve konteyner kentler oldu. Bölgeye 75 bin çadır, 30 binin üzerinde de konteyner yerleştirildi. Konteyner kentlerin büyük bir bölümü Türk Yapısal Çelik Derneği üyesi firmalar tarafından üretildi. Dorçe, günde 100 tane olmak üzere toplamda 3000 adet acil yerleşim ünitesi hızla üreterek, kolayca transfer edip, montajını tamamladığım duyurdu. Prekons, evsiz kalan vatandaşlanmızm geçici konut ihtiyaçlar= karşılanmasına yardımcı olmak amacıyla fabrikalarında üretilen üniteleri Van'a sevk etti. Ama bölgenin ağır koşulları bir an önce kalıcı konutlara geçilmesini zorunlu kılıyordu. Bu amaçla hummalı çalışmalar başladı. Tam da
bu noktada kamunun üst düzey yetkililerin ağzından çelik yapıları öven ve depremdeki avantajlarını belirten sözler duymaya başladık!
Hükümet Yetkililerinden Çelik Yapılara Övgüler
Başbakan Recep Tayyip ERDOĞAN ve TOKİ Başkanı Ahmet Haluk KARABEL, Steelife ortaklığıyla yapılan "hafif çelik konstrüksiyonlu kalıcı deprem konutu"nun prototipini inceledi ve tam not verdi. Milli Eğitim Bakanı Ömer DINÇER, Van'da yıkılan okulların yerine yenisinin çelik konstrüksiyon olarak yapılacağını açıkladı. DINÇER, bu yöntemle yapılan binaların depreme karşı daha dayanıklı olduğunu ve maliyetinin de düşeceğini belirtti ve bu şekilde çelik konstrüksiyon okul inşasında da tecrübe kazanacaklarını ifade etti. Van Valisi Münir KARALOĞLU, uzmanların çelik konstrüksiyon sistemi kullanılarak yapılan evlerin 9 şiddetindeki depreme dayanıklı olduğuna dair garanti verdiklerini duyurdu.
TUCSA'nın Görüşleri ve Desteği
Deprem sonrası yazılı ve görsel basına açıklamalarda bulunan Türk Yapısal Çelik Derneği Başkanı Prof. Dr. Nesrin YARDIMCI: "Gerektiği durumda bölgeye iş makinalarımn sevk edilmesi, konteyner tipi ofis, sağlık merkezi veya konut temiırıiırıin sağlanması, okul v.b. kamu binası olarak kullanılabilecek hafif çelik yapı inşaa edilmesi, çelik yapılarda kullanılabilecek malzeme desteği verilmesi, danışmanlık ve proje desteği sağlanması, çelik yapı taşıyıcı sistemleri temin edilmesi ve anahtar teslim yapılar inşaa edilmesi için üyelerimizle birlikte her türlü işbirliğine hazırır" dedi. Milli Eğitim Bakanı Danışmanı ve aynı zamanda Başbakan Danışmanı olan Hüseyin BESLİ, Bakanlık Yatırımlar ve Tesisler Daire Başkanı Salih ALTUNAY ve Grup Başkanı Mustafa MURAT ile Türk Yapısal Çelik Derneği (TUCSA) Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı H. Yener GÜR'EŞ, Yönetim Kurulu Üyeleri Selçuk ÖZDİL ve Melih ŞIMŞEK 13 Aralık 2011 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı'nda bir araya geldiler. Yapılan görüşmede; öncelikle Van bölgesinde, sonrasında da tüm Türkiye'de okulların yapımında çeliğin hafıflik, süneklik, sürat, her hava koşulunda yapım olanağı gibi avantajlarından yararlanılması, okul binaları= çelik taşıyıcılı olarak yapılmak suretiyle depremde can kayıpların önüne geçilmesi konulan ele alındı. Konuşmalann merkezinde ise, depreme karşı güvenli yapı yapılabilmesi için; proje, hazırlık, imalat ve uygulamaların objektif kurallara göre belirlenecek ehil kişi ve kurumlara yaptınlması ve bütün sürecin gerçekçi olarak denetlenmesi vardı. Ilk aşamada; okul, öğretmenevi, öğretmen pansiyonu, spor salonu gibi yapıların, metrajlan ve muhtemel bedellerini de içeren tip projeleri konusunda Milli Eğitim Bakanlığı'na yardımcı olacağmı açıklayan TUCSA Yönetimi, ihaleye hazırlık safhasında istenirse teknik destek verebileceğini, Van' da bağışçılar tarafından yapılacak projelerin standartlara ve yapı
yönetmeliklerine uygunluk açısından kontrollerini yapmayı üstlenebileceğini, Çelik yapılan yapmak üzere teklif veren çelik yapı imalatçılannın ön yeterliklerini kontrol etmek ve sertifikalandırmak konusunda destek verebileceğini, istenildiği takdirde projelerin, proje yönetimini yapabileceğini açıkladı. Gerçekten de bu çelik yapılar lehine esen rüzgar devam etti. TOKİ Başkanlığı çelik konstrüksiyonlu konutların köylülere teslim edilmesini hedeflediğini duyurdu.
Akşan'ın Okulu Kışın Ortasında Bitti, 2,5 Ay Sonra Okulda Oğrenim Başladı...
Geleceğin çelik binalarını inşa etmekteki iddiasını yapı sektörüne taşıyan Akşan Yapı, Van'da çelik yapı sistemiyle inşa ettiği 8 derslikli Akşan Yeşilsu İlköğretim Okulu'nu Şubat aymda Milli Eğitim Bakanlığı'na teslim etti. Okulun 2,5 ay gibi hızlı bir zaman içinde hizmete geçmesi kamu yetkililerinin takdirini topladı. Van Valisi KARALOGLU okulun açılış töreninde "Depremin 3. ayında biz Yeşilsu Köyü'nde okulu yaptık ve hizmete soktuk. Bu Türkiye'nin geldiği noktayı göstermesi bakımından, Türkiye'nin sanayisinin geldiği noktayı göstermesi bakımından, Türkiye'nin özel sektörünün geldiği noktayı göstermesi bakımından çok önemli başandır. Daha önceki depremlerde Türkiye 3 ayda şoktan çıkamazken, biz depremin üçüncü ayında Van'ın Yeşilsu Köyü'nde ilköğretim okulu bitirdik ve hizmete açtık. Ben bu güzide okulu yapan firmaya çok teşekkür ediyorum"dedi. Ayrıca evleri yıkılan 3 köy için TOKİ tarafmdan hafif çelik konutlar, ahırlar (hadde —hafif çelik ), köy konağı ve cami (hadde —hafif çelik ) yapılmasına karar verilmesiyle açılan ihaleyi Siyah Kalem İş Ortaklığı ile alan Akşan Yapı, her ev sahibine bir ahır, her köye bir cami bir köy konağı olacak şekilde Topaktaş köyüne 100 adet konut, 100 adet ahır,1 adet köy evi, ladet cami; Özkaynak köyüne 50 adet konut, 50 adet ahır, 1 adet köy evi, ladet cami; Dağönü köyüne 75 adet konut, 75 adet ahır,1 adet köy evi, ladet cami inşa etmeye başladı. Akşan Vadda toplamda 37.800 m2'lik inşaat yapıyor. Steelife olarak depremden sonra Van'da hafif çelik yapı sistemi ile binalar yapmaya devam ettiklerini söyleyen Bülent AYDIN, "Van merkez ve Erciş 'te kalıcı yurt binalarının üretimi devam ediyor. Ayrıca yine Van ve Erciş'te konutlar yapıyoruz" diye konuştu ve "Burada iki katlı bir binanın bir ay gibi süre içinde anahtar teslim olarak tamamlanabilmesinden bahsediyoruz. Ve tüm bu süreçler iklim koşullarından bağımsız olarak yürütülebiliyor. Ağır kış koşullarında ya da yazın ortasında iklimden bağımsız olarak kurulumlar gerçekleştirilebiliyor. Hafif çelik yapı sisteminin teknolojik altyapısı ve yüksek standartları ile üretilen binalar, kuruldukları günkü dayanıklılığını ömrü boyunca aynı değerde sürdürüyor. Yani mukavemetini kaybetmiyor. Böylece biz de çelik sistem ile üretilmiş binalarda yaşayan insanlarımıza tıpkı Japonya'da olduğu gibi deprem anında evlerinden çıkmamalarını öğütleyebiliyoruz" dedi.
ODTÜ Van'da
Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) mezunlarının kurduğu Eymir Kültür Vakfı, Van Yüzüncü Yıl Universitesi'ne Destek Kampanyası ile 500 kişilik 2 katlı çelik prefabrik öğrenim ünitesi ve 192 kişilik 2 katlı yurt binası yaptı. Büyük bir coşkuyla açılışı yapılan öğrenim binası Eğitim Fakültesi olarak öğrencilerine kucak açtı ve binada eğitim başladı. Eureko Sigorta, Van'daki Yüzüncü Yıl Üniversitesi öğrencilerinin eğitimlerine güvenli ve sağlıklı koşullarda devam edebilmesi için Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği (ÇYDD işbirliğiyle üniversite yerleşkesi içindeki 1.542 metrekarelik alana hafif çelik yapı sistemi ile eğitim birimi kurdu. TEV- Ifakat Yavuz 24 derslik İlk Öğretim Okulu'nu hafif çelik karkas olarak yapılacağını açıkladı. Turkcell Genel Müdürü Süreyya CİLİV, "Türkiye Kumbarası" kampanyasında toplanan 9 milyon lira ile Van'da 200'den fazla öğretmene çelik konstrüksiyon, depreme dayanıklı konutları MEB desteğiyle yapacaklarınıs,kaydetti. Van Valisi Münir KARALOGLU, afet bölgesi ilan edilerek taşınma kararı alınan merkeze bağlı köyleri için TOKİ'nin çelikten 225 konut yaptığını bildirdi.
Rüzgar Devam Eder Mi?
Sonuçta aradan geçen süre içinde Van'da merkez ve köylerinde yapılan konutların depremzede vatandaşlarımıza teslim süreci devam ediyor. Kamu kalıcı konut çalışmaları kapsamında, Van Merkez ve köyleri ile Erciş'te 10 bin konut ve sosyal donatımn (cami, okul, ticaret merkezi) ihalesi tamamlanmış olup, 3.984 adedinin temeli atılmış ve kaba inşaatları devam etmekte olduğunu açıklıyor. 2012 sonuna kadar toplam 15 bin konutun yapılması ve depremzede vatandaşlanmızm yerleştirilmesi planlanıyor. Yani bölgenin ihtiyaçları halen acil. Yapılanlar Türkiye'de çelik yapı sektörü adına önemli adımlar ama Van Valisi KARALOĞLU'nun çelik okulun açılişmdaki sözleri de dikkat çekici: Toplu köy yapılması için AFAD ve Valilikle anlaşan köylüler için yapılacak konutların çelikten mi yoksa betonarme mi yapılacağı konusundaki kararı TOKİ'nin vereceğini açıklayan Vali KARALOGLU, kış koşullarının daha sert geçtiği bu 3 köy için çelik konstrüksiyon tercih edildiğini ifade ediyor ve bundan sonra yapılacak konutların büyük ihtimalle betorname olacağını belirtiyor.!