“Bir deprem kuşağı içerisindeyiz ve iki tane güçlü fay hattının üzerindeyiz. Hatta bizim fabrikamız Kuzey Fay Hattı içerisinde yer alıyor. Güney Fay Hattı içerisinde de yakın zamanda bir deprem yaşadık. 99 Depremi’ni bizzat yaşamış biri olarak kamu güvenliği noktasına değinmek istiyorum. Deprem yaşandıktan sonra, bir ay boyunca devlet maalesef büyük acziyet gösterdi. İtfaiye binası çökmüştü, çıkan yangınlar söndürülemedi. Polis ve jandarma binaları kullanılamaz haldeydi. Bir müddet kendi emniyetimizi kendimiz sağlamak zorunda kaldık. Kamu binaları çöktüğü zaman devleti de çökmüş gibi düşünebilirsiniz. Oysa kamu binaları, acil durumlarda sığınma ve koordinasyon merkezleri olarak kritik bir rol oynamaktadır.
İstanbul, Ankara gibi nüfusun yoğun olduğu, arazinin az olduğu yerlerde dikey yapılanma kaçınılmazdır. Ancak bizim müteahhitlerimizin alışık olduğu şey; bir an önce işi uygun rakamlara bitirip yüksek kar elde etmektir. Kamu binalarının çoğu hem yüksektir hem de yataydır. Burada çelik taşıyıcı sistemler öne çıkıyor. Devlet binalarının, kamu binalarının güvenliği; devletin güvenliği anlamına geliyor. Devletin güvenliği yoksa ülke de yoktur. Sismik izolatörler de dâhil olmak üzere sisteme kazandırılmalıdır ve mevzuata da yerleştirilmelidir.
Çelik yapıların avantajlarına gelince;
- Yüksek Dayanıklılık ve Esneklik: Çelik, yüksek mukavemet ve esneklik özellikleriyle bilinir. Bu, depremler sırasında enerjiyi emip, yapıyı koruyarak hasarı minimum seviyede tutar.
- Hızlı ve Güvenli İnşaat: Çelik yapılar, prefabrikasyon teknikleri sayesinde diğer yapı malzemelerine göre daha hızlı inşa edilebilir. Bu hızlı süreç, acil durumlarda veya yenileme çalışmalarında önemli bir avantaj sağlar.
- Uzun Ömür ve Düşük Bakım Maliyeti: Çelik, çevresel etkilere karşı dirençli bir malzeme olup, uzun ömürlüdür ve bakım maliyetleri düşüktür. Bu da kamu bütçesine uzun vadede tasarruf sağlar.
- Hafiflik: Bir binanın hafif olmasının iki temel avantajı var; biri deprem etkime kuvvetinin, diğeri zemine gelen yükün azalması.
- Değer Mühendisliği (Value Engineering): Çelik yapılarda, ödediğiniz paraya karşılık elde ettiğiniz değer önemlidir.
- Denetim Kolaylığı: Çelik yapılarda; gerek çelik malzeme üretimi, gerek imalat, gerekse saha montajı sırasında denetim ve gözetimleri diğer yapı sistemlerine oranla çok daha kolaydır.
- Ekonomik Sürdürülebilirlik: “Hangisi daha ucuz?” diye sorulan sorunun doğrusu “Hangisi daha ekonomik?” olmalıdır.
- Çevresel Sürdürülebilirlik: Çeliğin en önemli özelliklerinden biri de tekrar kullanılabilir ve diğer malzemelerden farklı olarak tamamen geri dönüşümlü olmasıdır.
- Sosyal Sürdürülebilirlik: Çelik yapılarda; kullanım amacına uygun olarak, mekânların boyutları değiştirilebilir, hatta binaya gelecek yüklerin değişmesi halinde kolon ve kirişler de kolaylıkla takviye edilebilir veya değiştirilebilir.
Çelik hakkında yanlış bilinen;
- Çelik pahalıdır.
- Çelik yapılar yangına ve korozyona (paslanmaya) karşı dayanıklı değildir.
- Türkiye’de çelik yapıların tasarımını, mühendisliğini ve imalatını yapacak mühendis yok.
Ülkemizde, çelik yapılarla ilgili en başarılı örneklerden biri İzmir Bayraklı’daki BİVA TOWER’dır.
BİVA TOWER; 151 metre yüksekliğiyle ‘Yapımı tamamlandığında Avrupa’nın en yüksek yapısal çelik binası’ olma özelliğini taşımaktadır.
Avrupa’nın en yüksek yapısal çelik kulesi Biva Tower, Hollanda Amsterdam’da düzenlenen Avrupa Çelik Yapı Tasarım Ödülleri’nde (ESDA) Avrupa'nın en iyi çelik yapı ödülünü aldı ve Biva Tower, dünyanın her yerinde yer alan ikonik yapılar Empire States, Petronas Kuleleri, Flat Iron, Burj Khalifa ve diğer yapısal çelik projelerle aynı özelliklere sahiptir.
Dünyadaki örneklerinden biri ise;
Japonya’nın başkenti Tokyo’da bulunan bir telekomünikasyon ve gözlem kulesi olan TOKYO SKYTREE’dir. 634 metre yüksekliğinde olup Japonya’nın ve dünyanın en yüksek kulesi ve Burj Khalifa'den sonra dünyanın en yüksek ikinci kendi başına duran yapısıdır. Tokyo Skytree, depreme dayanıklı çelik yapısıyla bilinmektedir. Bu nedenle, Japonya'da en etkili çelik bina olarak değerlendirilmektedir.
Her zaman dile getirdiğimiz gibi; DEPREM DİRENÇLİ YAPILAŞMA KONUSU, DEVLET POLİTİKASI OLMALIDIR. Teşekkür ederim.”